Setesdølen

Den første utgåva av Setesdølen kom 23. januar 1975. Avisa vart etablert på bakgrunn av eit privat initiativ frå Helge Lien frå Kristiansand. Den første redaktøren var Helge Arild Bolstad. Bak prosjektet stod det eit interkommunalt massemedieutval som hadde tre prioriterte oppgåver: å få NRK til å opprette eit lokalkontor for Setesdal, å auke nynorskdelen i Fædrelandsvennen, og å sørgje for at Setesdal fekk si eiga lokalavis på nynorsk. Setesdølen har i dag nynorsk som redaksjonsspråk.

Erfaringa viser at kommunale komitear ofte får problem når dei skal starte avis. Redaktøren og forretningsføraren som vart tilsett i 1975, slutta begge etter mindre enn eitt år. Deretter byrja Sigurd Haugsgjerd som ny redaktør, medan Anne Bygland vart forretningsførar. Haugsgjerd var då 24 år og hadde bakgrunn frå nynorskavisa Gula Tidend. Då Haugsgjerd i 1979 hadde permisjon for å arbeide i Dagsnytt NRK, vikarierte Paal Vollen, Bjørn Lothe og seinare Gunnar Stubseid som redaktørar i nokre månader.

Tre år etter at Haugsgjerd tok over som redaktør, hadde Setesdølen eit godkjent opplag på litt over 3100. I 1985 var det over 4000. Sidan dei fire kommunane Evje og Hornnes, Bygland, Bykle og Valle då hadde 2500 hushald til saman, var dette ein oppsiktsvekkjande suksess. Forklaringa er at Setesdølen heilt frå starten vart ei viktig avis for mange utflytta setesdølar. Spreiingstal frå 1984 viser at nesten halvparten av opplaget gjekk ut av Setesdalen.

Etter nokre års drift vart det interkommunale aksjeselskapet AS Setesdølen etablert, med dei fire kommunane Bykle, Valle, Bygland og Evje og Hornnes som eigarar av avisa. Etter at reglane for pressestøtte vart endra i 1998, har kommunane selt seg gradvis ut. I 2012 vart Sigurd Haugsgjerd og Anne Bygland eigarar av avisa.

Setesdal er eit heilt spesielt avisdistrikt. Området har ein felles lokal identitet, felles dialekt og felles historie. Bygland, Valle og Bykle er dessutan kraftkommunar med god økonomi. Ulempene er at området er stort og spreidd folkesett, at det er delt på fire ulike kommunar, og at folketalet har gått tilbake sidan midten av 1980-talet.

Opplagstalet til Setesdølen har hovudsakleg auka sidan avisa starta, trass minkande innbyggjartal i Setesdal. Forklaringa ligg i ei ueinsarta lesargruppe, med ei blanding av fastbuande og hytteeigarar i nærområdet, i tillegg til utflytta setesdølar. I tillegg har avisa ekspandert i nabokommunen Åseral i tidlegare Vest-Agder. Setesdølen sitt stabile opplag gjennom ei årrekkje har gjort at konkurrentar som Fædrelandsvennen ikkje har utfordra posisjonen til avisa.

Til og med 2015 er opplagstala for papirutgåva. Frå 2020 blir netto opplagstal brukt for digitalt abonnement og papirabonnement. Opplagstala er dei som vert rapporterte til Mediebedriftenes Landsforening i andre halvår.

• Fyrste nr. 25.1.1975.

• Norsk presses historie
• Setesdal
• lokalavis
• nynorsk

• Setesdølen si nettavis

• Idar Flo (red.): Norsk presses historie 1660–2010. Norske aviser fra a til å, bd. 4. Oslo 2010