nomenfrase

Nomenfrase er eit setningsledd som inneheld eit substantiv eller eit pronomen aleine eller i lag med eitt eller fleire tillegg. Substantivet eller pronomenet kallar vi hovudet i nomenfrasen, medan vi kallar tillegga for adledd.

Faktaboks

etymologi:

til nomen

Her er nokre døme på nomenfrasar, der hovudet står i kursiv:

  • jenta
  • ho
  • den vesle jenta
  • jenta med flettene
  • mors jente
  • den vesle jenta med krøllete hår
  • jenta som eg møtte i byen
  • ho som sa det
  • stakkars ho

Andre namn på hovud og adledd

Hovudet blir òg kalla kjerne eller overledd, medan adledda òg går under namn som attributt og underledd.

Funksjonane til nomenfrasen

Nomenfrasen kan mellom anna fungere som subjekt, (direkte/indirekte) objekt eller styring til ein preposisjon eller i tiltale.

I desse døma står nomenfrasane i skarpe klammer:

  • Subjekt: [Guten] drog heim.
  • Subjekt og direkte objekt: [Jenta med flettene] plaga [meg].
  • Subjekt, indirekte og direkte objekt: [Han] gav [den vesle jenta] [ein klem].
  • Subjekt og styring til preposisjon: [Han] bur i [det vesle huset].
  • Tiltale: [Gamle ven!]

Meir om frasar

Ein frase er eitt eller fleire ord som tener som ei grammatisk eining og som har eit hovud og eventuelle adledd. Mellom andre frasetypar finn vi desse, der hovudet i eksempla står i kursiv:

  • adjektivfrase: redd; veldig redd; kjekk å ha
  • preposisjonsfrase: på taket; i den gamle hagen
  • adverbfrase: ofte; ganske ofte

I uttrykket nomenfrase er nomen ei fellesnemning på substantiv og pronomen. Frasen har med andre ord namn etter ordklassen eller ordklassane til hovudet.

Les meir i Store norske leksikon

Kommentarer

Kommentaren din publiseres her. Fagansvarlig eller redaktør svarer når de kan.

Du må være logget inn for å kommentere.

eller registrer deg

Fagansvarlig for Morfologi

Rolf Theil
Professor emeritus, Universitetet i Oslo