nomenfrase

Nomenfrase er eit setningsledd som inneheld eit substantiv eller eit pronomen aleine eller i lag med eitt eller fleire tillegg. Substantivet eller pronomenet kallar vi hovudet i nomenfrasen, medan vi kallar tillegga for adledd.

Her er nokre døme på nomenfrasar, der hovudet står i kursiv:

• jenta
• ho
• den vesle jenta
• jenta med flettene
• mors jente
• den vesle jenta med krøllete hår
• jenta som eg møtte i byen
• ho som sa det
• stakkars ho

Hovudet blir òg kalla kjerne eller overledd, medan adledda òg går under namn som attributt og underledd.

Nomenfrasen kan mellom anna fungere som subjekt, (direkte/indirekte) objekt eller styring til ein preposisjon eller i tiltale.

I desse døma står nomenfrasane i skarpe klammer:

• Subjekt: [Guten] drog heim.
• Subjekt og direkte objekt: [Jenta med flettene] plaga [meg].
• Subjekt, indirekte og direkte objekt: [Han] gav [den vesle jenta] [ein klem].
• Subjekt og styring til preposisjon: [Han] bur i [det vesle huset].
• Tiltale: [Gamle ven!]

Ein frase er eitt eller fleire ord som tener som ei grammatisk eining og som har eit hovud og eventuelle adledd. Mellom andre frasetypar finn vi desse, der hovudet i eksempla står i kursiv:

• adjektivfrase: redd; veldig redd; kjekk å ha
• preposisjonsfrase: på taket; i den gamle hagen
• adverbfrase: ofte; ganske ofte

I uttrykket nomenfrase er nomen ei fellesnemning på substantiv og pronomen. Frasen har med andre ord namn etter ordklassen eller ordklassane til hovudet.

• nomen – grammatikk
• kasus
• setning
• grammatikk