hendelege eigedomshøvelova

Det er ulike reglar for fastsetjing av eigedomsrett etter lova. Medan eigedomsrett til samanblanda lausøyre går over i eit sameige, blir eigedomsrett til fast eigedom alltid verande på same hand som før.

Som eit resultat av dette vil grunneigarar kunne overta eigedomsrett til ting med større verdi enn eigedomen sjølv. Den som mistar eigedomsrett over den samanblanda tingen vil til gjengjeld kunne rette vederlagskrav mot ny eigar. Dette gjeld så lenge tingen ikkje kan attførast utan uhøveleg kostnad eller skade. Sameigarar av ein lausøyreting vil kunne stemme for oppløysing av sameiget etter reglane i sameigelova.

Lova har også reglar om utleveringskrav og rett til avkasting. Den som reiser krav om å få tingen utlevert må føre prov for å ha betre rett til tingen. Ved utlevering kan ein måtte svare vederlag for avkastinga og nytta ein har hatt av tingen. Frådrag kan gjerast dersom det har vore kostnadar til stell og vedlikehald medan ein har råda over tingen.

Høgsterett har tolka lova til å famne vidt. Den gjeld utanfor mistakstilfelle der ulike eigarskap er samanblanda på tilfeldig vis eller ved misforståingar. Til dømes vil ein som byggjer på grunnen til ein annan ikkje få eigedomsretten til bygget, sjølv om bygginga var eit planlagt tiltak. Dersom det har gått så mange år at vilkåra for hevd eller ekstinksjon er oppfylt eller partane har inngått ein avtale om eigedomsretten ved bygginga, er det desse rettsforholda som vil vere avgjerande for eigedomsretten til tingen.