punktfeste

Et punktfeste er en variant av en festetomt.

Tomtefesteloven § 1 definerer tomtefeste på følgende måte:

«Lova her gjeld feste (leige) av grunn til hus som festaren (leigaren) har eller får på tomta.»

Tomtefeste kan skje på to måter; 1) som feste av grunn der festeren har eksklusiv besittelse innenfor angitte, fysiske grenser, og (2) som punktfeste. Ved punktfeste, som brukes i et betydelig antall tilfeller for fritidsboliger, er det angitt et punkt, og dette punktet må ligge innenfor det hus som festeren oppfører. Utenfor huset har festeren en rådighetssone som blir mindre eksklusiv jo lenger man fjerner seg fra huset.

Det som særtegner et punktfeste er at det ikke har eiendomsgrenser (eller rettighetsgrenser) i marken.

I tomtefestelovens § 16 finner vi en særregel for trær på punktfestet tomt:

«Er det avtalt at festaren ikkje kan hogge ned tre på tomta, kan festaren likevel krevje at bortfestaren i rimeleg mon tek bort tre som hindrar utsikt eller på annan måte er til ulempe, og setje seg imot hogst av tre som bør verte ståande for trivnaden si skuld. Er det ikkje sagt noko i avtala om storleiken på tomta (punktfeste), gjeld føresegnene i andre punktum for eit areal på eitt dekar (daa), medrekna der huset eller husa står og høveleg avrunda etter tilhøva på staden.»

Et punktfeste er registrert i matrikkelen med et festenummer under et gårdsnummer og bruksnummer.

Eieren av punktfestet betaler derfor en (normalt årlig) festeavgift til grunneieren av det bruksnummeret som festet er registrert under.

Punktfeste er gjerne benyttet der grunnverdien er lav, for eksempel hyttetomter i innlandet eller på fjellet.

Ved innløsning av punktfeste kan det være tvilsomt hva punktfestet omfatter. I forskrift 570/2001 § 5 første ledd første punktum kan statsforvalteren avgjøre «kva som skal følgje med ved innløysinga, dersom ein part ber om det».