flokkimmunitet

Flokkimmunitet er den samla motstandsevna befolkninga har mot smittsam sjukdom. Meir presist er det den spesifikke, immunologiske motstandsevna i ei befolkning eller ei gruppe av individ. Flokkimmuniteten er høg når ein stor del av individa i befolkninga er immune mot sjukdommen, og låg når det er få eller ingen individ som er immune.

Immunitet kan ein oppnå anten ved å gå gjennom den smittsame sjukdommen eller ved å bli vaksinert mot han. I nokre tilfelle kan ein gå gjennom sjukdommen utan å merka at ein er sjuk.

Kor stor del av befolkninga som må vera immun for at flokkimmuniteten skal hindra sjukdommen i å spreia seg, er avhengig av smittegraden til sjukdommen – altså kor smittsam sjukdommen er. Smittegraden kan under gitte føresetnader uttrykkjast som det effektive eller det basale reproduksjonstalet.

Dersom kvar enkelt smitteberande person i gjennomsnitt overfører sjukdommen til R personar i ei usmitta befolkning, vil den teoretiske prosentdelen som må vera immune for å hindra utviklinga av ein epidemi, vera 1 − 1 / R. Det vil seia at dersom smitten i gjennomsnitt blir overført til 2 personar frå kvar person som er smitta, vil det vera nødvendig med ein andel på 1 − ½ = 0,5 = 50 prosent immune i befolkninga for at flokkimmuniteten skal hindra utvikling av ein epidemi. Det betyr i praksis at etter kvart som det i forløpet av ein epidemi blir fleire og fleire immune, vil færre og færre bli sjuke, og epidemien vil døy ut av seg sjølv.

Eit vesentleg poeng med flokkimmunitet, i tillegg til at han motverkar eit utbrot av epidemi, er at ein også får skjerma dei få personane som av ulike grunnar ikkje kan vaksinera seg mot å bli sjuke, fordi dei alle fleste som dei er i kontakt med, ikkje overfører smitte.