spektrometer

I fysikk og kjemi er absorpsjonsspektrometeret mykje nytta til å undersøke prøver. Eit slikt absorpsjonsspektrometer er eit spektrofotometer som har som oppgåve å måle korleis eit stoff absorberar ulike bølgelengder av elektromagnetisk stråling. Til dette treng ein ei elektromagnetisk strålingskilde der bølgelengda kan endrast på noko vis. I nokre tilfeller kan ein nytte ein lyskilde som for eksempel ein laser der bølgelengda kan endrast, men det er og vanleg å nytte diffraksjonsgitter til å spalte opp til dømes kvitt lys i sine ulike fargar. Dette lyset vert så passert gjennom prøven ein undersøker, for så å treffe ein detektor. Detektoren kan til dømes vere ei CCD-brikke som registrerar kvar farge i ulike posisjonar på brikka.

Innen analyse av materialer er infrarød-spektrometer mykje nytta, då det dei fleste stoff har karakteristisk absorpsjon som kan nyttast som «fingeravtrykk» for desse materiala.

Andre typar spektrometer som nyttar elektromagnetiske stråling er fluorescens-spektrometer og ramanspektrometer. I disse typane spektrometer er bølgelengda til den elektromagnetiske strålinga som blir sendt ut frå prøven ikkje den same som den som treff prøven, og dette krev ofte ekstra sensitive detektorar.

Ein annan type spektrometer er beta-spektrometeret, som har som oppgåve å måle energien eller rørslemengda til elektroner eller positroner. I eit magnetisk beta-spektrometer let ein betastråler komme inn i eit magnetisk felt, der dei endrar retning etter kor stor rørsleenergi dei har. Ein detektor registrerar betastrålene, og kor mykje dei har endra bane, og kan difor nyttast til å finne deira rørslemengde og energi.

I massespektrometer ioniserar ein først molekyl og separerar dei ved hjelp av elektriske felt. På denne måten kan ein finne forholdet mellom elektrisk ladning og masse, og dermed også kva eit stoff er samansett av.

• spektrofotometer
• absorpsjonsspektroskopi
• IR-spektroskopi
• betaspektrometer
• massespektrometer
• kjernemagnetisk resonans
• ramanspektroskopi