Konfiks er i grammatikken ein lite brukt term med tre bruksmåtar:
- Eit alternativt namn på eit sirkumfiks
- Ei fellesnemning for prefiks og suffiks, i motsetnad til infiks og sirkumfiks
- Eit affiks som er prefiks i nokre ord og suffiks i andre
konfiks (grammatikk)
Eit alternativt namn på eit sirkumfiks
Viss eit prefiks og eit suffiks alltid opptrer i lag i eit språk, kan ein rekne dei som eitt affiks med to delar, der éin del står fremst i ordet og éin del står sist i ordet. Slikt finst ikkje i norsk, men kan illustrerast med tysk, malayisk og berberspråk.
Tysk
Det er ikkje uvanleg å seie at tyske perfektum partisipp har sirkumfiks, anten ge-…t (i svake verb) eller ge-…-en (i sterke verb):
- ge-spiel-t 'spelt, leika', perfektum partisipp av spielen 'spele, leike'
- ge-fund-en 'funne', perfektum partisipp av finden 'finne'
Malayisk
Betre eksempel finn ein i malayisk, der ein til dømes kan lage nye substantiv ved å leggje til sirkumfikset (konfikset) ke-…-an til eit substantiv, eit adjektiv eller eit verb:
- menteri 'minister' ⇨ ke-menteri-an 'departement'
- merdeka 'fri' ⇨ ke-merdeka-an 'fridom'
- hidup 'leve' ⇨ ke-hidup-an 'liv'
Berberspråk
Fellesnemning på prefiks og suffiks
Ein endå mindre vanleg bruk av ordet konfiks er som ei fellesnemning på prefiks og suffiks i motsetnad til infiks og sirkumfiks. Med andre ord tyder då konfiks:
- affiks som ikkje er delt i to, eller
- affiks ikkje deler rota i to
Prefiks i nokre ord og suffiks i andre
Det finst forskarar som brukar konfiks i ei tredje – men svært lite vanleg – tyding, om eit affiks som er prefiks i nokre ord og suffiks i andre. Eit eksempel på dette ville kunne vere hokjønnsaffikset t i arabisk, som er suffiks ved verb i perfektum og prefiks ved verb i imperfektum:
- Perfektum: qatala-t 'ho drap'
- Imperfektum: t-aqtulu 'ho drep'
Les meir i Store norske leksikon
Kommentarar
Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.
Du må være logga inn for å kommentere.