Lars Kinsarvik

Kinsarvik ville bli målar, gjekk frå 1865 på Bergens teikneskule og var elev av Anders Askevold, men kom i 1870-åra inn på studiet av den gamle norske treskurden og prøvde å gjenopplive han.

I 1887 fekk Christiania Kunstindustrimuseum sju arbeid av Kinsarvik som gåve frå pastor Christie i Ullensvang. Kinsarvik kom så i kontakt med kunstindustrimuseet. Etter kvart, i 1870-åra, oppretta Kinsarvik ein treskjerarskule i Kinsarvik med støtte frå kunstindustrimuseet. Såleis skapte han ein ny giv for treskjeringskunsten over heile landet. Han underviste først i Hardanger i perioden 1886–1889, og med statsstøtte på Ørsta og i Volda i 1905–1917.

I andre halvdel av 1890-talet kom gjennombrotet. Kinsarvik gjekk frå å lage små dekorative bruks- og pynteføremål til utskorne møblar. Han vart inspirert av dei stolpekonstruerte stolane til mellomalderen. Treskjeringa var i høg grad påverka av dekorasjonane til stavkyrkjene med dragar og slyngornamentikk, og av norrøn mytologi. Typisk for han var også stolpane på stolar og andre møblar med utskorne hovud og dragar på toppen.

I åra 1905–1917 budde han på Sunnmøre, der han også tok imot elevar. I 1890-åra tok han til å fargeleggje skurden, og han utvikla eit særeige mønster med mykje grønt og blått. Kinsarvik hadde mange utsmykkingsoppdrag, både i kyrkjer, turisthotell og kaffistover. Han var representert på fleire utstillingar både i Noreg og utlandet, mellom anna på verdsutstillinga i Paris i 1899. Frå same året vart han statsstipendiat.

Kinsarviks elev Magnus Dagestad skreiv om læremeisteren: «Drakeprydnaden til Kinsarvik heiv eggja til kamp, til vokster, og til ei nyttig arbeidsutløysing i norsk-norsk pryd- og brukskunst.»

Kinsarvik var ein sentral figur i norskdomsmiljøet og dreiv både som foredragshaldar og som nynorskjournalist. Han skreiv dikt og prosa i lokalavisene og gav ei tid ut målbladet Maaltrosten. Saman med Halvdan Koht skreiv han Gamall norsk prydkunst (1907).

Han var også ein ivrig felespelar og framståande utøvar av norsk folkemusikk.

• Lars Kinsarvik i Norsk biografisk leksikon
• Lars Kinsvarvik i Norsk kunstnerleksikon
• Treskurd

• Engen, Arnfinn (1996). Lars Kinsarvik : skaparen av «den norske stilen» i nyare treskjerarkunst, Thorsrud A.S.
• Sveen, Dag (2004). Fra folkekunst til nasjonalt kunsthåndverk : Norsk treskjæring 1849-1879, Pax Forlag
• Olav Kolltveit: «Lars Trondsson Kinsarvik», Norsk Allkunnebok, bd. 7. Oslo 1953