Aasulv Olsen Bryggesaa var lærar, leiande Venstre-politikar og kyrkjeminister. Han var med og omarbeidde Grunnlova i 1905, arbeidde for røysterett for kvinner og for skiping av landsgymnas.
Aasulv Olsen Bryggesaa
Faktaboks
Aasulv Olsen Bryggesaa
- Fødd
- 25. april 1856, Hægebostad, Agder
- Død
- 3. april 1922, Hægebostad
- Verke
- Bonde og politikar
- Familie
-
Foreldre: Bonde Ole Aasulvsen Bryggesaa og Berte Tormodsdatter Tveten.
Gift 4.6.1878 med Inger Maria Aanonsdatter Hobbesland (27.9.1857–24.8.1943), dotter til bonde Aanon Olsen Hobbesland og Kari Tobiasdatter Skjeggestad.
Bakgrunn
Aasulv Olsen Bryggesaa var fødd i Hægebostad i Vest-Agder (no Agder). Han tok lærareksamen ved seminaret i Holt i tidlegare Aust-Agder i 1877, tok over slektsgarden Eiken i Hægebostad i 1878 og var lærar i heimbygda i 1878–1884.
Politisk karriere
Bryggesaa sat i heradsstyret frå 1884, var ordførar frå 1889, skulestyreformann frå 1890 og hadde elles ymse kommunale og fylkeskommunale verv. Han var vararepresentant til Stortinget i 1895–1900, stortingsrepresentant for Venstre i 1900–1915 og var kyrkje- og undervisningsminister i 1913–1915 i Gunnar Knudsens andre regjering.
Bryggesaa var målmann og ein av «lærarpolitikarane». På Stortinget vart han ein autoritet i konstitusjonelle og forvaltningsmessige spørsmål, og han vart ein av dei fremste Venstre-politikarene i åra etter 1900. Han var ein hovudmann i omarbeidinga av Grunnlova etter oppløysinga av unionen med Sverige i 1905, var ein førar i saka om statsrettsleg røysterett for kvinner i 1907 og ein av Venstre sine leiande talsmenn i striden om konsesjonslovene i 1911.
Som kyrkjeminister var han mellom dei som stod statsministeren nærast. I 1913 gjekk han inn for å avskaffe ordensvesenet, kongens tildelingar av ordenar for særskild innsats for samfunnet. Framlegget fekk fleirtal, men ikkje stort nok etter Grunnlova. Same året sytte han for at Menighetsfakultetet fekk eksamensrett. Det var i hans statsrådstid ein byrja skipe dei første landsgymnasa.
Les meir i Store norske leksikon
Litteratur
- Anna Caspari Agerholt: Den norske kvinnebevegelses historie. Oslo 1973
- Korte træk av koncessionssakens historie. Av Aa. Bryggesaa. Utgit av Norges Venstreforening. Kristiania 1912
- Vinstre og skulen. Av statsraad Bryggesaa. Norges Venstreforenings skrifter nr. 12. 1915. Kristiania 1915
- A.O. Eftestøl: «Aasulv Bryggesaa». Norsk Aarbok 1922. Bergen 1922
- Reidun Høydal: «Upp og fram! Landsgymnaset vert til». I Gudleiv Forr og Helge Vold (red.): Landsgymnaset. Oslo 2007
- Eva Kolstad (red.): Utsnitt av lovforslag, komité-innstillinger og debatter i Stortinget om Stemmerett for kvinner. 17. mai 1914–11. juni 1913. Oslo 1963
- Tallak Lindstøl: Stortinget og statsraadet 1814–1914. Bd. I, del I. Kristiania 1914
- Rune Slagstad: De nasjonale strateger. Oslo 2001
Kommentarar
Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.
Du må være logga inn for å kommentere.