Lars Knutson Liestøl var ein norsk statsråd og bonde frå Setesdal. Han var ein av initiativtakarane til jamstillingsvedtaket i 1885.
Lars Knutson Liestøl
Faktaboks
Lars Knutson Liestøl
- Fødd
- 13. juni 1839, Åseral, Nedenes Amt (no Agder)
- Død
- 15. desember 1912, Kristiansand
- Verke
- Politikar og lensmann
- Familie
-
Foreldre: Lensmann og politikar Knut Larsson Liestøl (1809–90) og Gyro Grundesdotter Austegarden (1816–91).
Gift 10.8.1869 med guvernante Laura Vilhelmine Josefine Sabro (25.4.1845–11.9.1943), dotter til kontrollør Thomas Agerup Sabro (1815–76) og Hanna Wiveke Hansen (1814–53). Farbror til Knut Liestøl (1881–1952).
Lars Knutson Liestøl.
marmorbyste tilverka av Lars Utne/Stortingets kunstsamling/Digitalt Museum.
Lisens:
Avgrensa gjenbruk
Bakgrunn
Lars Knutson Liestøl var fødd i Åseral i Nedenes Amt (no Agder) og døydde i Kristiansand. Av utdanning var han sjølvlært og hadde berre omgangsskule mellom fem og 14 dagar per år. Liestøl blei kontorist hos futen i Evje og Hornnes i 1856, utskiftingsassistent i Nedenes amt og i 1866 blei han lensmann.
Politisk karriere
Liestøl var venstremann og medlem av Bygland heradsstyre i 36 år. I 1889–1902 var Liestøl ordførar i Bygland kommune i Setesdal. Han blei han vald til Stortinget til ti perioder. Han var varamann på Stortinget for faren Knut Liestøl i 1870 og fast stortingsrepresentant i periodane 1874–1888, 1898–1903 og 1907–1912 (vald inn året før periodane tok til). Han blei igjen vald inn for perioden 1913–1915, men døydde i 1912 før han fekk tatt fatt på den tiande perioden sin.
I 1888–1889 var Liestøl statsråd i regjeringa til Johan Sverdrup. Han var medlem av justiskomiteen størsteparten av tida, og han var odelstingspresident frå 1906 til han døydde. Då Stortinget vedtok konsesjonslova i 1909, var Liestøl med i justiskomiteen. Han var folkeopplysningsmann og republikanar, og han kjempa for Setesdalsbana, ein god skule for alle, at husmennene skulle sleppe arbeidsplikta hos bøndene, og for dei dårlegast stilte i samfunnet. I 1889 blei han riddar av St. Olavs Orden.
Landsmålet
Liestøl blei målmann i midten av 1860-åra og var ein av dei store pionerane for målsaka. Som stortingsrepresentant var han ein av initiativtakarane til jamstillingsvedtaket i 1885, der dansk-norsk og landsmål, seinare bokmål og nynorsk, blei likestilte. I 1886 kom det første stortingsdokumentet på landsmål, underskrive av Anton Qvam og Lars Knutson Liestøl.
Liestøl arbeidde òg med den nye skulelova som kom i 1889. Denne lova gav dei lokale skulestyra løyve til å avgjere kva målform dei ville bruke i undervisninga. Bygland blei ein av dei to første kommunane i landet som innførte landsmål som administrasjonsspråk og opplæringsmål i skulen. Det skjedde i 1890.
Les meir i Store norske leksikon
Kommentarar
Kommentarar til artikkelen blir synleg for alle. Ikkje skriv inn sensitive opplysningar, for eksempel helseopplysningar. Fagansvarleg eller redaktør svarar når dei kan. Det kan ta tid før du får svar.
Du må være logga inn for å kommentere.